понедельник, 25 марта 2024 г.

КӦРГӸ КОГЕРГӒ

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы


Мӧсквӓ халаш тӓ окса ӹштӓш толында -
кул-халык лимӹк тӓ шке шкӹмдӓм колында!
Жеплӹде-лӹмдӹде ӱжӹт тӹш тужын
рушын хозавлӓдӓ - «пылвуй гӹц кузен»...

Толда гӹнь пылвуйдам тӹнгден шагалда!
Кайышныш мӧскӓм туп гачда шынгалда!
Шамде кавалвлӓ дон шидӓ!
Йылдалым* кид-йалыш чидӓ!

Мочнам мырышкыда пыртыда пӓлдӹртен -
кымшӱдӹ и кытан Кырык Сир мочым...
Мыштыда пуштмывлӓн йӓнгвлӓштӹм ванжыктен,
кердтӓ йӓ колышвлӓн йукыштым шактыктен...

Мӧскӓвӓ игӹвлӓ патырнам шотлышты,
раскыдын тӓмдӓм тӹ игӹвлӓ колышты...
Курым гӹц курымыш шун солаволкышты
орланымашна — пыналтшыш ӹнде лоштышты!

Ӹдӹр, тӹнь парсын шарпанетӹм шымемӓ!
Пӹсӹ кем нерет дон шунйалым чымемӓ!
Мӧсквӓм вӹрлен шарпан-пач дон пӹтӹремӓ!
Кӧргӹжӹм пӧрӹктен йӓшнемӓ-шӹндемӓ!

Тылшолым пижӹктӹ шижӹштӹ пӹлӹштӹ!
Пӓлдӹртӹ - кӧргӹнӓ пачылтеш Йылышты!
Салымалтмеш йыхнан йылыжы тыл -
вацакнам токышты кандыжы пӹл...

Кӓпвлӓдӓ кӱшкыла шамде виӓнгӹштӹ!
Онгвлӓ кӱэрлӓ кӱ лошты кӱӓнгӹштӹ!
Тырхыдым Кырык Сир жепӹм ырвалда -
йӹпшӹм кымшӱдӹ и лошкы шыралда...

Тарвыда мӧскӓвӓ игӹвлӓн лудыштым!
Кашар пикш вуйышты ужышты лӱдӹшӹм!
Пӹлӹшвлӓм ражтыдӓ – шырыда,
йыхнан орланымым мырыда...

Мырышты волям тӹрдеок сӹсӹртӹдӓ!
Тумерлӓ тырышым йукышкы пыртыда!
Керемет палшык дон ӧрӹктен -
когергӹш кӧргӹшнӓм пӧрӹктен...

Мӧскӓн шун-йал пакылаат шунемжӹ!
Цӓрнӹде-шамде мочшат вишкӹдемжӹ!
Йыхвӹрнӓм тӹш - туан век
кандыжы пац лыды-кек!…

*Йылдал — вырсы хӓдӹрвлӓ «кӱжоргы» (чиӓш кидеш) дӓ «кӱэм» (чиӓш йалеш). Вӹд-ӓвӓ ти хӓдӹрвлӓм Шанавӹл Кӱ лӹвӓлнӹ таен урда. Кырык Сир патырвлӓ тӹдӹм «сӹнзӓвӹд корны» мыч вел мон кердӹт...


Комментариев нет:

Отправить комментарий