понедельник, 28 мая 2018 г.

ӸЛЕМ! ЫЛАМ!!!

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы

Комбы корныш сӹлнӹн лӓктӓм комбы вӹлӓн,
Шӹдӹр лоэш шаям таен кодем тӹлӓн:
"Сӹнзӓм тылип пӹчкеш вуйта валгынзышла!
Керӓл шамак шакта вуйта рашкалтышла!"

Кӱшӹц ужам купла шапен шалгыш Йылым...
Тидӹм анжен шӱмем шокшы тылла йыла.
Вӹдӹш сӓрнен йурла йуреш шолшы вӹрем,
Йынгым темен тӹрде Йылыш ружген пыра...

Уреш Кырык Сирнӓ - тылык шуныш сӓрнӓ,
Изин-олен пӹтӓ туан шачмы вӓрнӓ...
Попат рушла марынвла марла попым вӓреш -
Кугижӓлӓн тенгежӹ тӧрлӓ витнӹ каеш...

Мары йӹлмӹм хайзин попса мыч шыпшедат,
Ордӹж йуквлӓм пыртен йӓнгӹм пиш пӹчкедӓт...
Пеле-марла, пеле-рушла - йӹлмӹм тенге лявӹртен,
Сӹлнӹ шӹжвӹк вӓреш мыра йӱкшӹ шагыртем...

Халык йӱн шагалте сола мыч пачангеш,
Ӓль Москвашты оксам ӹлаш цаца чангаш...
Охыремӹт пӧртвлӓ - шимемӹт окнявлӓ,
Тагнамок монденӹт хозаштын лицӓвлӓм...

Ти шанымаш лоэш мӓгрӹмӹ вел шоэш...
Йыдым шижӹн шоэн лӓктӓм омын коэш -
Вуйта Йыл тӓрвӓнен, пӱӓвлӓм шӓлӓтен...
Ирӹк лин дӓ ире выд доно темӓлтӹн...

Вуйта сусу халык алык мыч иквӓреш
Ямшы сӓрӓн вӓрвлӓм пӓлдӹртӓш тӹнгӓлеш.
Ош мӹнер амашвлӓ кайыт шӹрен-шоэн -
Ты амашвлӓ лоэш (ӹ)шке амашнам моам...

Коэштӓлтеш шуды парсын алык вӹлӓн,
100 кӓвӓн шалгат кӹлдӹм(ӹ) артем кӹлӓн...
Иктӹ паштек весӹ курныжвлӓ чонгештӓт -
Кӓвӓн ӹрдӹ вуеш шӹнзӹн когоэшнӓт...

Кого имни амытвлӓ шӱшкӹштӹ чиктӓлтӹт,
Цаткыды вӹрӓнвлӓ кӓвӓн йӹр лыпшалтыт...
Шӱдӹ шуды кӓвӓн ӱлӹц кӱшкӹ вӹсӓт -
Когоэшнӹш курныжвлӓ шыпшыт нӹнӹм пӹсӹн...

Ош мӹнер амашвлӓнӓ пӹл лош ямын сӓрнӓт
Ош выргемӓн салышвлӓ пӹлгом шудым салат
Уждым шудым аварташ лӓктеш уждым халык
.
....
.......
Кӱӱ-ӱ-ӱш чонгештӹш ӱлӹцӹн вӹд лӹвӓлнӹш алык...
.......
....
.
Омем пӹтӹш - шижӓм, сӹнзӓм кӓрем кымдан.
Ом вашт ужмы омын мам вара ӹнде тымда -
«Эртӹш жепӹн цевер лӓктеш мыры семеш...
Сӹнзӓвӹд сӹнзӓ гӹц вӹдсӹнзӓвлӓм темӓ...»

6 комментариев:

  1. ондрин валька5 июня 2018 г. в 09:22

    "...Комбы корныш сӹлнӹн лӓктам комбы вӹлӓн, шӹдӹр лоэш шаям таен кодем тӹлӓн..." тенгелӓ автор ӹшке лыдышыжым тӹнгӓлеш.Малын тенге, вуйта нигынам ӹнде угӹц туан сандалӹкшӹм ужаш ак ли манын, тӹдӹ тенге попа ма? Но йӓнгжӹ поэтӹн йыла, шӱмжӹ тыргыжлана, вет первирӓкшӹ Йылнажат ире дӓ йогы вӹдӓн ыльы, Йынгынаат теве пӱэн шындӹмӹ, кыды-тидӹ вӓрыштӹ сирвлажӓт урын шалгат, а мары халык теве марла шоэн веле попаш тӹнгӓлӹн,ӹшке туан йӹлмӹжӹм мондаш цаца. Сола эдемвлӓлан пӓшӓ уке,ӓрӓкӓм йӱт,а шотанраквлӓжӹ пӧртвлӓм чангаш кеӓт аж Москвашкы. Но теве цевер кечӹ анжалмы гань, авторлан омынла шуды ӹштӹмӹ жеп, сӓранвлӓ дӓ амашвлӓ кайыт. Шуды коэштӓлтеш алык вӹлӓн,шӱдӹ кӓвӓн шалгат артем кӹлӓн.Иктӹ паштек весӹ курныжвлӓ чонгештӓт// Кӓвӓн ӹрдӹ вуеш шӹнзӹн когоэшнӓт. Ти лыдышышты автор, махань тӹнам яжо ыльы, а кӹзӹт нигыцеӓт тӹ жепӹм сӓрӓл толаш ак ли, манмы семӹнь, ӹшке ойхыжым пӓлдӹртӓ.

    ОтветитьУдалить
  2. Пиш кого тау, Валентин!!!... Шолам... шылем... шанем...

    ОтветитьУдалить
  3. библиотекарь10 июля 2018 г. в 08:20

    Пал Генай...Пӹтӓри колам техень лӹмӹм. Витнӹ Мары Элышты ак ӹлӹ.Изиш орфрграфи самыньвлӓм колтылеш. Сирӹмыжӹ такшым чоте йӓнгӹм тӓрвӓтӓ ылнежӹ дӓ сӓмӹрӹк годшым ӓшындӓрӹктӓ. Мары поэт-писательвлӓ кӹзӹт уке маныт - тевеш улы!Мӹньжӹ библиотекышты пӓшалем дӓ... техень авторын книгӓжӹм фондыштына ужделам. Яра кӹзӹт интернет улы, тиштӹ тамамат моаш лиэш.Но книгӓ лиэш ылгецӹ, тӹдӹ вет курымеш перегӓлт кодеш.

    ОтветитьУдалить
  4. Шотеш пиштӹмӹ Библиотекарь!
    Мӹнь Земля йӹр шукы вӓрӹштӹ ӹленӓм, дӓ кӹзӹт тангыж вес монгыреш ӹшкӹмемӹн Кырык Сиремӹм кӹчӓл монам...
    Тенгеӓт манаш лиэш - туан йӹлмӹм вет Америкышты вел ӓшӹндӓрӓш дӓ яжоэмдӓш тӹнгӓльӹм. Школыштыжы мары йӹлмӹм воксьок тыменьтелам - ӹндежӹ пиш ӹжӓлӓем (Эй, сӓмӹрӹквлӓ! Мӹньӹн йиш ялахай корны дон идӓ ке - туан йӹлмӹм переген урдымла дӓ пакыла сӹлнӹктӓрӹмлӓ!!!).
    Вот тенге ӹнде ӹлем дӓ эртӹш жепӹм хыть виртуал элышкы ваштен курымеш перегӹмем шоэш - кӹзӹт вет тӹ ӹлӹмӓшӹм Мары Элыштыжат шукынжок ак ӓшӹндӓреп, ане? Шонгемӹнӓ дӓ сагана тӹдӹм шыгерлӓвлӓ мыч рок лӹвӓк таенӓ...
    Тау тӓлӓндӓ, дӓ пакылажат тиш шанымашвлӓдӓм сиредӓ гӹнь мӓ цилӓн пиш сусу линӓ.

    ОтветитьУдалить
  5. библиотекарь15 июля 2018 г. в 11:29

    Мане-мане... Но лучи таланда рушла сираш келеш векат.Например, если "как я обосновался в Америке" техень очеркым сиреда гынь, пиш шукылан лыдаш интересны лиэш. Тенге шанем.

    ОтветитьУдалить
    Ответы
    1. Малын? Рушла Америкы гишӓн ӧрт кеммеш шукы сирӹмӹ - гугылым ядыда гынь цилӓ анжыкта...)))
      А ӓшӹндарӹмӓшвлӓэмжӹм рушлажат сирем вет - тиштӓт улы https://hillmarygames.blogspot.com/p/1948.html
      Тидӹ тӹнгӓлтӹш лаштык вел, но кокшыжымат сирен пӹтӓрӹшӓшлык ылам. Тишакенок вара мон кердӹдӓ.
      Вес кырык марын авторвлӓм пиш выченӓ ылнежӹ - нигнамат нимат сирӹделыт гӹнят сойток пиш интереслӓ нӹнӹн шанымаш-ӓшӹндӓрӹмӓшвлӓм лыдын тишӓк переген урдаш. Йӹлмӹнӓжӹ пиш чӹнь ямеш манытыш...
      Сылык-сулык...(((

      Удалить