четверг, 28 декабря 2017 г.

ЛӒКТӸМӒ

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы

Лактӹмӓ тӱгӹ, йӓ! Лӓктӹмӓ!
Лым йыдвашт вален вет — ужат?
Ит кайышланы, йӓ! Качкыма...
меленӓэтжӹм! Вет - кузат!

Ӱллыквлӓ кӱшкӹлӓ!.. Валат!
Кӱшлыквлӓ ӱлӹклӓ! Лач
Карем покшалны тӹнгӓлӹт...
Тӹргӓш пуалтемвлӓ гач!

Лӓктӹмӓ тӱгӹ, йӓ! Лӓктӹмӓ!
Лымжы вет кодте воксьок!
Мам вычен шӹнзет, йӓ! Качкыма...
Леметжӹ ӱкшӓш! Анжок!

Вессирвлӓ толыт! Талашен...!
Вес лыквлӓжӓт тӹдӹм пӓлӓт...
Лапка ваштареш - лу цӓшӹн...
Петюкам лыпшаш тӹнгӓлӹт!!!

Лӓктӹмӓ тӱгӹ, йӓ! Лӓктӹмӓ!
Шокшемеш пыт — кечӹ куза!
Ит полдымактыл, йӓ! Качкыма!
Туаткалетжӹм... Вет шужет -

Кечӹ гыт ӓнгӹрӓш валенӓ
Йынгы тӹрӹшкӹ мӓ коктын.
Ольгын лык сирӹштӹ тӓнгвлӓнӓ
Кычымы мӱктӹштӹм шотлат...

Лӓктӹмӓ тӱгӹ, йӓ! Лӓктӹмӓ!
Ыржа саремеш - анжалма!
Ит ваштыл шӹнзӹ, йӓ! Качкыма!
Кагыльым патыл дон нӓлмӓ!

Сприлыквлӓ Кӱш-шӹргӹш кевӹ...
Пешӹрвлӓм туп гач сӓкенӹт.
Ош понгым, маныт, погевӹ...
Мажӹ Ул-шӹргӹш шоктенӓ?!..

Лӓктӹмӓ тӱгӹ, йӓ! Лӓктӹмӓ!
Шим пӹлвлӓ ӱкшӹктӓт кымдем!
Котим ит чымы, йӓ! Качкыма!
Кравецӹм анзыкет шӹндем!

Ирок шӹргӹш пысӹн кенӓ.
Йыдалым цаткыдын ялшты...
Вес лыквлӓ анзыц шоктенӓ
Якшар олмам ӹрзен валташ

Лактӹмӓ тӱгӹ, йӓ! Лӓктӹмӓ!
Эчеӓт тольы тиш тел!
Качкашет улы гӹнь - качкыма!
Тӹньым сойток вычем вел...

4 комментария:

  1. Дыдымат, изи годшына ашыш вазы...Лачок вет, со икареш кыргыжталынна, мадынна, шыргышкат, Йынгышкат. Тыньжы гынь пишок яжон цила сирет. Тау. Шыжарет.

    ОтветитьУдалить
  2. Анеш-анеш...
    Ӹндежӹ ӹне вуйта тӓгӱ ӹшкӹмемжӹмӓт вуй коӧргӹгӹц тенгеок тӱгӹ поктен лыкнежӹ... "Лӓктӹмӓ!!! Лӓктӹмӓ йӓ!!!"
    Лӓкташок вӓрештеш, мам ӹштет вара... :-)

    ОтветитьУдалить
  3. ондрин валька5 января 2018 г. в 22:56

    Оп-па!.. Махань экспрессиӓн лыдышым теве Пал Генай сирен шӹнден. ЛӒКТӸМӒ!Шукынжок тидӹм ак ынгылеп седӹ, лач Йынгы-Кушыргеш шачшывлӓлӓн веле Генайын сирӹмӹжӹ лишӹл. 50-60-шы ивлӓштӹшӹ ӱллык-кӱшлык-вессир ӹдӹр-ӹрвезӹвлӓлӓн.Пиш шукым автор ти гӓнӓ сирен шӹнден- 11 строфаан(куплетӓн) лыдышым ижӹ.Тӹнг темыжы- качкыма дӓ тӱгӹ лӓктӹмӓ!Тӱгӹ!Мадаш!Дӓ йӹрвӓш ма улым цилӓ пӓлен нӓлӓш! Но вот ма цӱдажок-тӹдӹ тидӹм изи тетян йӹлмӹжӹ доно сирен, кыдым когораквлӓ йӹрӓлтен веле лыдылдалыт сӓй, а тетявлӓн ӹлӹмӓшӹштӹ техень ылын.Но когонок кӱкшӹ мастарлык якте автор конешны ӹшке пӓшӓштӹжӹ шоде, стилистикы дӓ орфографи самыньвлӓӓт вӓшлиӓлтӹт, шукы шамакым, кыце тӹдӹ шакта, тенге сирӓ:меленӓэтЖӹ, леметЖӹ,туаткалетЖӹм,а кӹзӹт вет Ж вӓреш Ш сирӓт.Но Пал Генайын мастарлыкшы вес сӹнӓн ылеш, тӹдӹ мӓмнӓм изи годшы шачмы велнӓм со ӹшке йӓнгӹштӹнӓ переген урдаш ӱжеш.

    ОтветитьУдалить
  4. Тау-тау, шергӓкӓн Валька! Лачокж(ш)ым, меленӓж(ш)ӹм, лемж(ш)ӹм, туаткалж(ш)ым - тидӹм воксьок пӓлӹделам...
    Ж вареш Ш...
    Хммм...
    Яра йок! Самыньок сирем пакылажат - ти самынь йӹлмӹм яратемӓт вел...
    Тетя йӹлмӹм вел палем - тетя йӹлмӹм вел кычылтам!
    Эчеӓт пиш кого тау, Валентин!

    ОтветитьУдалить