Пал Генай, Йынгы-Кушыргы
Шӹм иӓш кытла ыльым векӓт кынам Лия-ӓкӓм сек пӹтӓриш гӓнӓ мӹньӹм сагажы Мӹрзӓнӓй гӹц Йыл алыкыш нӓнгеш. Тевеш махань ӓшӹндӓрӹмӓшвлӓ вуй кӧргеш перегӓлт кодыныт...
Ыржа ныр, ӓнгӹсӹр ялгорны... Кок верц вуйта кӱкшӹ олым пичӹ мӓмнӓм пызӹрӓш цаца... Сар ыржа лошты незершуды (василёк) пеледӹшвлӓ кловойын чӱктӓлт колтат... Ыржавуйвлӓ мардежеш ламаялтыт дӓ кӓпемӹм пышкыт-цӹгӹлтӓлӓт...
Трӱк ыржа пичет вуйта ямын кеш — мӓ тура неркӓштӹ, кӱкшӹ Кырык Сирӹштӹ уже шалгенӓ! Анзылнем, йӹр-йӹрвеш, ӧрт кеӓш лиэш - махань кого, пӓлӹдӹмӹ мулӓндӹ пачылт лӓктӹн. Пиш кого кымдем!!! Тӱня! Пӧртӱ!...
Сӹнзӓм кымдан шӓрен, цилӓ велкӹлӓ вуйым сӓрен, тӹ пачылтшы кымдемӹм мӹнь кӧргӹшкем вуйта шӹшкӹн пырташок цаценӓм. Вӓр гӹцӓт тӓрвӓнен кердтелам...
Ыжар алык вуйта ялем лӹвӓцок тӹнгӓлӹн цилӓ монгырыш шӓрлӓлтӹн-аварген-кымдаэмӹн дӓ мӹндӹркӹ шиӓнгшӹ Йыл гач ванжен ынгылыдымы Кожла сирӹшкӹлӓ шылен-пырен-ямын...
Кырык лапышты Изи Шӹндӹр сола пӹзӹрнен шӹнзен. Томавлӓ кӱшӹц спичкӓ короплявлӓ гань изилӓ чучыныт. Тошты левӓшвлӓ ыжар садывичӹвлӓ гӹц кайын ӧлицӓвлӓм пӓлдӹртенӹт...
Сола шайылны кого алык тӹнгӓлӹн — кушкын шагалшы шуды мардежеш тангыжлаок коэштӓлтӹн, уала тӹшкӓвлӓ тӹштӹ-тиштӹ пӹцкӓтӓ-ыжар аран цымыргенӹт, йӹлгӹжшӹ йӓрвлӓ ӓйӹнӓлтшӹ вӹдкорнывлӓм пӹчкеден Йыл векӹлӓ лӓктӓш цаценӹт...
Тидӹ воксьок пӓлӹдӹмӹ тӱня ылын, татырин-ӹмӹрет годшы, таманяр тӹжем и вашт перегӓлтшӹ. Тенге гӹнят ти мулӓндӹ пиш нӹжӹлгӹлӓ чучын, вуйта мӹнь шачмемшенок тидӹм выченам! «Аяр сӹнзӓм йӹмӹктӓрӓ, шӹшӹл утлаок йӹрвӓш.» - Г. Матюковскийӹн ти шамакжы пиш келшен анжыктен шӱмем кӧргӹштӹш лиӓлтмӓшӹм... Дӓ тагачат, пел курым эртӹмӹк, ӹнянен ынгылем — тӹ кечӹн вуйта тамахань йозы мӹньӹм пачылтшы тӱня доно мужедӹн ушнен шӹндӹшӓт изи йӓнгемӹм ӹлӹжтӹш. Курым вашт ӹнде нӹжӹлгӹ Кырык Сир тылип кӧргӹштем пӹслӓнӓ дӓ мӹньӹм яратен ӹрӹктӓ...
Коэштшӓлшӹ алык мыч, вӓрӹн-вӓрӹн, тамахань ош савыц лаштыквлӓ кайыныт. Вуйта мӹнер рӓднӓвлӓ мардежешэт аварген кузат... Лия-ӓкӓм ик техень вӓрӹм анжыктышат: «Тӹвеш! Тӹштӹ Мӹрзӓнӓй алыкна, ужат? Куакиэтын амашыжат тӹ амашвлӓ лошты ошемеш!» - маньы. Вара кидӹм виктен Картук-алыкым, Кыльыкал-алыкым, Мӓмӹке-алыкым, дӓ вес сола алыквлӓмӓт анжыктыш...
****************************
Кырык Сир сола ӹлӹзӹвлӓ шуды ӹштӹм жепӹн Йыл дон Шур алыквлӓ мыч мӹнер амашвлӓм кӓренӹт, дӓ тӹш кок-кым ӓрняэш цилӓ йиш керӓл хӓдыр доно ӹлӓш ванженӹт. Тӹ амашвлӓм ӹшке ыргенӹт итӹн мӹнер гыц. Мӹнержӹмӓт цилӓ кырык мары вӓтӹвлӓ-папивлӓ-ӹдӹрвлӓ тонышты ӹшке коэнӹт. Шукы пӧртвлӓшток кого комы станвлӓ шошым векӹлӓ мӹнерӹм коаш тӹнгӓлӹнӹт. Тоннаат, ӱӓрня паштекок агыл вӓл, вӓскӓ гӹц тошты станым пыртат ыльы. Вара ӓвӓм дон папам церот дон, пӹцӹк якте, «шуша дон мадын» шӹнзенӹт...
Йӓмдӹ рӓднӓвлӓжӹм вӓтӹвлӓ лым пуалтемвлӓэш, каремвлӓ мыч шӓренӹт — ошемдӓш манын. Аяр лӹвӓлнӹ ты рӓднавлӓэт таманяр кечӹ киэныт, пуалтем кӧргӹш лымым шылатен валенӹт. Кынамжы лым ганьок ошем шӹнзӹнӹтӓт мӓ мадмаш годым мӹнер вӹк кыдал лӓктӹннӓ дӓ трӱк шагалшы ечӹ гӹц пуалтемӹш шынгалтына ыльы... Ечӹнажӓт кынамжы кӹрӹн кен...
(пакыла лиэш...)
Соты ӓшӹндӓрӹмӓш...Ӹшке туан эдемвлӓм дӓ туан шачмы кымдемӹм яратен сирӹмӹ.
ОтветитьУдалитьОМЪЮАВЛӒ
ОтветитьУдалитьОндрин Валька, Йынгы-Кушыргы
Ирок Шур алык лапышты тыр: арашӹнгӓвлӓ веле пызгат. Когораквлӓ шуды салаш кен колтенӹт, мӓ веле, рвезӹвлӓ, эче вӓрӹштӹнӓок пӓрдӓлын, нигыцеӓт кӹньӹл ана керд. Омжы пиш когонок нелӹ, кӹпцӹк вӹлӓн вуйым вуйта шӹм пуд темдӓ.
Тагачы молы ӓвӓм анзыцынрак кӹньылтӹнежӹ ыльы, пӹтарижӹ пурынок, а вара:"Анжы вет, ӱштӹ вӹдым вӹкет кӹшкӓлам!"-маньы.
-Хыть щокшы смольым йӧрӓл!- тенге вӓшештӹшӹмӓт, вес монгырыш веле сӓрнӓл вазым.
Мам вара, эче луаткок иӓш веле ылам ӹшкӓлӓ. Техеньӹ годым нимат ӹштен ат керд, омок тӹнь гӹцет силанрак. А тенгежӹ гӹнь вет мӓжӓт тиштӹ такеш амален ана ки, мӓмнӓнӓт ӹшке пӓшанӓ улы: мӹнь молы,шамак толшеш, Анани тӓнгем доно Шуркушыргы гӹц вӹдым шыпштем. Вес ӹрвезӹ-ӹдӹрвлӓӓт улы, нӹнӓт пӓшӓде ак шӹнзеп:иктӹвлӓ имнивлӓм анжат, весывлӓ пад лӹвӓк пум-шӓнгӹм йӓмдӹлӓт, качкаш шолташ турим итӹрӓят, шудым аврташ каштыт дӓ молат.
Ох, ӹнде вӓрӹштем шукы киӓш ак яры, ато вес ӹрвезӹвлӓ пӹсӹрӓкӹн кӹньӹлӹтӓт, эче сыцымат тӹлӓнет шӹрен кодат. Икӓнӓ тенге, екшуквлӓ, ӹштевӹ вет- амаш гӹц лӓктын шагальым, как раз ти кытлан когораквлӓ шудым сален толыт ыльы, мӹньӹм техеньӹм ужын колтен, ваштылаш тӹнгӓлевӹ.Мӹнгеш амашыш пырен, лицӓэм тӹнӓм тӹгӹр вашт анжал колтышым- сыц веле шалгем!..Тевеш, тевеш, эчеӓт кӹзӹт тӓгӱвлӓ хихиклен кыргыжталыт, омъюавлӓм "тымден" каштыт.
Эх, кӓрнӓлтен колтемӓт, йӹлерӓк ӹнде имним кычаш кемӹлӓ, вара тӹдӹм кандымыкы, пецкӓӓн араваэш кӹцкӹмӹлӓ. Кышты вара Ананиэмжӹ? Эче амала гыце? Имнилӓн кеӓш тагачы такшым мӹньӹн церотем.
Имнинӓжӹ моло утла пӹсӹ идӓ машаны. Мӓлӓннӓ вет со тӧргӹш доно кыдалыштмыла, а алашана мыльырак ӹшкӓлӓ, ӹзӹрӓ тӹдӹм когонат ат талаштары, кидетшӓт сӓп шыпшедӹлмӓшеш каршташ тӹнгӓлеш. Но охыр пецкӓ доно кемӹ годым, сотыки парым пуэнӓ конешны дӓ алык лап мычкы тунгырге веле кыдалына, Шуркушыргы якте кок уштыш веле гӹнят, йӓнгнӓм чоте кӓндӓренӓ:
-Э-ге-гей, хали-гали!
Э-ге-гей, хали-гай!
Вӹдшӹм сола лапыштышы вӹдсӹнзӓ гӹц нӓлӹнӓ. Но тиштӹ пыток пӓшӓлӓш келеш. А мӓ со вет церот доно пӓшӓлена. Шамак толшеш, если мӹнь тагачы имним кӹценӓм гӹнь, тӹнӓм вӹдӹм Анани лыктеш, а мӹнь вӹдӹм пецкӓшкӹ темӹмӹ годым, кӓнӓлтенӓт кердӓм.Тӹнь ти нӱжвек пӱжвӹд лоэш ямаш цацы(пецкӓшкӹжӹ вет пиш шукы ведрӓ вӹд пыра), а мӹнь ти веремӓн ирокшы омем пакыла шыпшам.
Икечӹ молы ведрӓнӓм валтен колтеннӓ ыльы, тагыце-ӓнят кид гӹцӹн сӹсӹрген кеш дӓ кенвазы. Яра тидӹ гишан эче иктӓт ак палеп да кыце-гӹнят, пагырым нӓлӹн, тӹдӹм мӹнгеш ыдырен лыкташ келеш ылнежӹ.
Молнам моло мӓ тенге ана амалы ыльы. А тидӹ ик тӓнгӓштӓрӹмнӓ паштек вет ли. Мам вара, мӓ, Анани доно коктын споренна, кӱ маняры амалыдеок тырхен кердеш? Кок йыд тырхеннӓ, а кымшы кечеш ирок имнинӓм кӹцкеннӓ дӓ тиш вӹдлан толынна. А варажы ӓшӹндӓрӓшӓт намыс. Вӹдсӹнзӓ яктежӹ эче шонна тама, а тӹштӹжӹ гӹнь колен вацшывлӓ гань кенвазынна. Иктӓ кок чӓсӹштӹ веле вӹдлӓн толшывлӓ кӹньӹлтенӹт. Вара имнинӓм тӓрвӓтӓш цаценӓ- а тӹдӹ пыдален шӹндӹмӹ гань вӓрӹштӹжок шалга.
(пакыла лиэш)
ОМЪЮАВЛӒ
ОтветитьУдалить(пакыла)
Анженӓ гӹнь, когонок потикӓ:имнинӓ тарта лошты ик пичӹ монгырны шалга, а пецкӓӓн аравана- вес монгырны. Кыце тидӹ тенге лин кердын? Арава- ик монгырны, а имни- вес монгырны? Омпышанвлӓэт мӓ воксеок ынгылен ана керд. А Шуркушыргы ӹрвезӹвлӓ уталген кеен ваштылыт. Тенге, екшуквлӓ, мыскылен пуэнӹт: имнинӓм туарен, арава тартавлӓм пичы раж вашт лыктын, вес вецӹн мӹнгеш кӹцкен шӹнденӹт- ни анзык, ни шайык...
- Эй,Валька, ситӓ амалаш, кӹньӹл, пецкӓнӓ циц!- Ананин юкшы шакта. Шижӹн колтышым, лачокат, тӹдӹ уже сӓпӹм пӹтыркӓлен, имнинӓм мӹнгешлӓ сӓрӓлӓш цаца."Тырлай,-шанем,-тагачыжы цилӓок шот доно вӓл?"
- Ведрӓнӓжӹм ана лык ма?- тыргыжланен Анани гӹц ядам.
- Махань ведрӓм?
- Тевеш,.. икечӹ валтен коденнӓ ыльы?..
- Кына-а-ам?
- Тевеш тӹнӓметшӹ?..
- Ит алталы!
- Лачок попем!
- Омыным ужделат? Шӹц йӹле!
Мӹнь пецкӓ вӹц кузен шӹнзӹмӓт, пел корны эртӹмӹ якте ик юкдеок шӹнзӹшӹм. Со тумаем, тидӹ лачокат ылын ӓли агыл? Раз Анани ведрӓ гишӓн ак пӓлӹ, значит, нимат техеньӹ ылде, лач омынеш веле кайын. Сотыки вара тырхен шӹм керд дӓ ядым:
- Тӹнь, Анани, амалыдеок маняры тырхен кердӓт?
- Амалыде?-
- Ы-ӹ-ӹ?...
- Ам пӓлӹ...
_ Айда споренӓ?!
- Айда!
Лачокат вет Анани дон спорышна. Цилӓ вара омынем семӹньок ли: кок йыд тырхеннӓ, вара ирокеш вӹдланӓт Шуркушыргыш кеннӓ дӓ тенгеок вӹдсӹнзӓ сага вара шыралт вазынна.Имнинӓм веле тупынешлӓ иктӓт кӹцкен шагалтыделыт, тӹдӹ ӹшкедурешӹжок амашвлӓ докы охыр пецкӓ доно миэн шагалын.Амашвлӓ доны вес ӹрвезӹвлӓ тӹдӹм ужын колтенӹтӓт, мӹнгеш мӓмнӓм кӹчӓлӓш толыныт. А мӓ, пышкыды шуды вӹлнет, нерӹм веле шыпшыл колтенӓ- амаленнӓ, маныт ыльы доко.
Вот техень омъюавлӓ ылынна.
ЦӒЦИВЛӒ
УдалитьОндрин Валька, Йынгы-Кушыргы
-Эй, ӹрвезӹвлӓ, паледӓ?!
- Мам?!
- Шурыш кеӓш келеш! Кӱ кеӓ?
- Малын?
- Сӓрӓн итӹрӓйӓш!
- Э, мӹнь!
- Мӹнь!
- Мӹнят!
- Мӹнят!..
...Эх, тӹнӓм Шур алык лапыштыжы когонок яжо ыльы: кеквлӓ мырат, пеледӹшвлӓ пеледыт. Мӓжӹ, ӹрвезӹ-ӹдырвлӓ, сӓранвлӓм сакой кыныж-сӱк гӹц итӹрӓен каштынна.
Тидӹ вет эче эртӹш курымын 60-шы ивланок, кого ГЭС вӹд пӱӓ яктеок ыльы. Мӓ теве-теве кудымшы классым веле тымень пӹтӓреннӓ дӓ кӓнгӹж каникулыш лӓктӹннӓӓт, ӹнде шамде сусу ылына. Анзылнына кым тӹлзӹ йӓрӓ веселӓ жеп мӓмнӓм выча дӓ аздара.
Шошымшы полой вӹд эртен кемӹкӹ, алыкеш вет тамахань кыныж-сӱквлӓӓт киэн кодыт. Шудым салымы годым вара нӹнӹ сӓш самынь тӹкнен,нӹнӹм локтыл шуэн кердӹт. Мӓжӹ гӹнь: кым ӹрвезӹ- мӹньӹ, Кришкӓн Влайка дӓ Ерохын Коля дӓ кок ӹдӹр -кок Иванова Галя. Иктӹжӹ Михивырын ӹдӹржӹ, тӹдӹм Михивыр Галина манына, а весӹжӹм Танилӓн Галяжы.Цилӓн солана кӱшӹл-вуйвлӓ ылына, школышкат со иквӓреш каштына, мадашат иквӓреш мадына, икӓнӓ-иктӹнӓ доно чоте келшенӓ.
Техень керӓл пӓшам ӹштӓш коклы уштыш ӧрдӹжӹшкӹ мӓ седӹ ӹшкедурешнӓ агыл, а когорак эдем сага толынна. Имни араваэш мӓмнӓм солана мары Маюк Генай канден. Дӓ тӹдӹн эче Джек лӹмӓн овчаркыжы ылын, тӹдӓт сагана толын.
Пшж ик кечеш веле агылат, мӓ Шур Орол пӧртеш ӹлӓш шагалынна.Йыдым ти пӧртӹштӹ амаленӓ, а сотыгечӹн со тӱнӹ кыргыжталына.Ти пӧрт сага сарай-кудывлӓӓт улы. Тӹштӹ ӹдӹрвлӓна мӓлӓннӓ качкаш шолтат. Ир качкышым качкындалнаат, мӓ имни араваш кузен шӹнзӹнӓат шуды сӓрӓнӹш кыдалына, тӹштӹ сакой укшвлӓм ик вӓрӹш цымырен погена дӓ кӓвӓн вӓрвламӓт савыүла гӹц итӹраенӓ, а вара тылым пижыктен, нӹнӹм йылатенӓ. А кечӹвӓл шомыкы, мӹнгеш орол пӧртӹшкӹнӓ толына.
А кечӹвӓл паштек нимат ана ровотйы, Маюк Генайна ти шотышты пиш яжо бригадир ыльы. Вады якте пиш йӓрӓ жеп-хоть-мам ӹштӹ.
- Айда нӱштӹлӓш?!.
- Айда!
- Колымат кыченӓ!
Теве Шур сирӹш кыргыж толынаат, выргемвлӓнам кыдаш шуэн, иктӹ паштек весӹ, вӹдӹш тӹргештена.
- Ӱштӹ?
- Воксеок агыл!
- Айда Шур гач?!
- О-о, кымда!
- Трусвлӓ Мам лӱдыда? Ужыда, покшалны бакен улы. Янгыленӓ гӹнь, тӹштӹ кӓнӓлтӓш лиэш.
- Кенӓ?
- Кенӓ!..
Ӹдӹрвлӓ сир тӹреш кодевӹ, а мӓ, кымытын, Шур покшакыла иӓш тарвӓнӹшна. Сир кӱкшӹц гӹц анжен, такшым, вес сир якте шукылажат ак чуч, а вӹдӹш пырымыкы: ой-йой-ой, махань мӹндӹр! Но лачокшым, иктӓ 200 метрӹржӹ лиэш, векӓт.
Мӹньжӹ моло сек пӹтӓриш гӓнӓ ти вӹдӹм ванжемӓт пиш когон лӱдӹн шӹнзӹнам, шанем, вес сир якте силаэм ситӓ вӓл. Ӓль техень кого вӹдышты вӹд лӹвецӹн тамахань кого колат тӹньӹм роалта, машанет. Ӹрвезӹвлӓэмӓт сагаэм тенгеок тумаен ин кеӓт векӓт, тожы ик юкымат ак лыкеп, шӱлештӹлӹт веле.
Шур покшалны якшар цӹреӓн бакен вӹд вӹлнӹ мадеш, тӹдӹ катер дӓ баржывлӓлӓнкелгӹ вӓрӹм анжыкта. Теве мӓт бакен док ин шона. Кидвлӓнӓ доно тӹдӹн кӹртни ваштыр пылдыржым роалтышна. Шӱлештӹлӹнӓ дӓ кӓненӓ.
- Ай-яй...
- Ай-яй...
- Янгылына ма?
- Уке-э-э!..
Ти вӓрӹштӹжӹ утлаок келгӹ векӓт. А бакен вӹк дажы кузен шагалаш лиэш. Анжет гӹнь, эче вет вуйжы кечӹ сотеш тагыцелӓ тьыл-тьол мадын колта.
- Ужыда-а?..
- Ах-ха...
- Тьолгыжеш!
Кӹзӹт цилӓжок ак ӓшӹндӓрӓлт, кӱ мӓ логыцнӓ ти цӓцивлӓм царгаш тӹнгӓльӹ, но ылын-ылын: но мӓ тамалын-ӓнят ти цӓци кӹшкарӹм цилӓ царген шуэнна) Но мӹньжын кидемжӹ тӹшкӹ ӹш тӹкнӹ машанем).
- Во, здорово!
- Вадеш мадашна!
(пакыла лиэш)
(пакыла)
Удалить-Ой, ак яры ыльы векӓт...
- Кӱ вара ужеш?
- Ак кел, ак кел, ӓлок мӹнгеш кенӓ!
- Кого дела!
- Теве колыда, тамахань мотор юк шакта!
Лачок вет, шукыштат агыл ӱлнӹ, вӹд сӓрӓлтӹш шайыц, шим ара кайын колтыш, а вара мотор юк яжоракынок шакташ тӹнгӓльы. Тидӹ моторан пыш ӓли катер векӓт , но тӹдӹ эче ик уштыш нӓрӹ палны ылеш.
Тамам худам ӹштен шумынам цаклен, мӓ царген шумы цӓци лаштыквлӓнӓм вӹдӹш кӹшкен шушна, а ӹшкежӹ йӹлерӓк мӹнгеш ӹшке сирӹшкӹнӓ иӓш тӓрвӓнӹшнӓ.
Сирнӓ якте иктӓ иктӓ шӱдӹ метр лиэш, йӹлеок ин ат шо. Дӓ янгылашат теве тӧрӧк янгылен кешнӓ.А моторын юкшы со когоэмеш дӓ когоэмеш...
Теве сир якте изиш веле... изиш веле кодын ылнежӹ.
Мӹньжӹ, орати, эче кок-кым гӓнӓ вӹдымӓт подыл шӹнденӓм. Кахырем молы. Ӹрвезӹвлӓэм уже сирӹшкӓт лӓктӹт, а мӹньӹн ялем эче пындашымат ак шиж.
Теве мотор пыш манмет бакен докат миэн шо. Тӹштӹ трӱк шагал колтыш. Пышышты тамахань пӱэргӹ шӹнзӓ.Вара мотор юкшы эче урмыжаш тӹнгӓльӹ. Анжет гӹнь, тӹдӹ нержӹм лӱктен, токемлӓок толеш.
Теве, яра-хоть, содыки ялвлӓэм вӹд пындаш рокыш тӹкневӹ.
А ӹрвезӹ тӓнгвлӓэм ӹдӹрвлӓнӓ сага уже тура сирӹшкы кузен шагалыныт.
А мӹнь сирӹшкӹ веле лӓктӹн шоктышым,- тӓгӱ-ӓнят мӹньӹм шӱ гӹцем роалтыш. Анжет гӹнь, мотор пышет уже нержӹ доно сирӹш лӓктын шӹнзӹн, а мӹнетӹм кужы брезент плащан пӱэргӹ кычен шӹнден.
- Колтай!- саслем. Ак колты. Ик юкымат ак лык.
- Карангай! Мам кычен шӹнденӓт?!- ӹнгӹрем. Эче ик юкат уке. Ти кытлашты тагыце сӹсӹргӹшӹмӓт, морен гань тура неркӓшкӹ кузен кешӹм. Кужы плащан пӱэргет- паштекем. Тожы пӹсӹн кыргыжталеш, тама доко.Тӹшкӓвлӓ лош шӹлнем ыльы, но тӹдӹ мӹньӹм пыр-лоп ӓнгӹрӓлтен пиштӹш. Мӹнь как раз тамахань кыткы шӱнгӓ вӹк виӓлт вазым. Эче тӹдӹн кидӹштӹжӹ тамахань панды ылын виднӹ: кым-нӹл гӓнӓ тупым тама карштарыш доко.. Вара тӧрӧк тыр лин колтыш. Пӹлӹшӹш пи оптымы юк пыраш тӹнгӓльӹ. Киэм. Логер ӓнгӹш качы маклака куза, сӹнзӓвӹдемат лӓктеш. Мычкемжӹ кыткывлӓ эче кыдалыштыт.
- Джек! Джек!.. Колты!.. Колты, манам!- Маюк Генайын юкшы шакта. Мӹнь комдыкла сӓрнӓл анжальым, ти брезент плащан пӱэргӹ вӹкӹ оказытцы пинӓ кечӓлтын да плащ пачшым мӹнгеш-анеш шыпшедӹлеш.
Пӱэргӹжӹ гынь нимат ак попы, кид доно веле раведӹлеш. Маюк Генайна пижӹм вара кычышат, пӱэргӹ дорц тӹдӹм ӧрдӹжӹш карангдыш.
- Тидӹ апай ылеш вет,- Маюк Генай мӓлӓннӓ ынгылдара,- Бакынщык,- манеш.
Э-э, теве кӱ ылын. Седӹ, тӹдӹ ӹшке бакенвлӓжӹм анжен каштын. А мӓжӹ, ородывлӓ, йори гань ти веремӓн тӹдӹн хӓдӹржӹм содомаен коденнӓ.
А ӹрвезӹвлӓэмжӹ эче ваштылыт веле вет, ӹнде мӹньӹм "бакынщык" манан-манын колтат.
- А тӓжӹ?!
- А ма мӓжӹ?
- Тӓжӹ ада ыл ма?
- Кышты мӓжӹ?
- Иквӓреш ылыннаш...
- Иквӓреш дӓ... а зато тӹньӹн лачокат бакынет ӹнде чӱктӓлтӹн,- мыскылат.
Лачокат, ик сӹнзӓ лӹвӓлнем кӓкӓ лин шӹнзӹн оказытцы дӓ вет эче монгыремӓт якшар кыткывлӓ чӹнген шӹнденӹтӓт, якшар тыл гань йыла.
Пӹтӓрижӹ мӹнь улы свет вӹк шӹдешкен шӹнзӹнӓм ыльы. "Такешок вет, такешок!"- ӹшкедурешем шудалам. А вара изин-олен шаныкален, керӓлжымӓт ынгылаш тӹнгӓлӹнӓм. Вет бакен гӹцӹн тӹ цӓцивлӓм нӓлӹн шумыкына, мӓ йыдым кешӹ пароходын корныжымат самыньдаренӓ ылын.Тӹдӹ келгӹ вӓрӹм пӓлӹде, ошма коашыш пырен шӹнзӹн кердӹн. А тӹнӓмжӹ вет Шуржат цилӓ вӓреок моло келгӹ агыл ыльы, юж кӓнгӹж ӹрдӹжӹн, мӓ кыды вӓрӹштӹжӹ моло пеле якте кыргыж пыренӓ ыльы.
Но ма лин, тӹдӹ лин. Шурышты эче техень агыл масаквлӓ линӹт. Мӓ тӹштӹ пиш шукы яргата цӱдӓ кечӹлам эртӓреннӓ.
(Пӹтӓртӹш)
P.S.Шайыштмашвлӓэм коктеш шелӓш вӓрештӹн,а то цилӓ хӓлӓ сайтет ак пырты.Генай, пуры ли, кыды-тидӹ варе орфографи самыньвлӓм колтенӓм, тӧрлӓлтӓш келеш векӓт. Но тиды если йӓл анзык пасна сӓкӹнет гӹнь. Тау! Валька.
УдалитьӸштем-ӹштем! Пишок яратем ти шайыштмашетӹм! Когон кого тау!
Удалить