пятница, 25 января 2013 г.

Тетявлӓн мадмашвлӓ

Геннади Смирнов, Йынгы Кушыргы

Изи ылмем годымжы мӓ пиш когонок тӱнӹ мадаш яратеннӓ. Телӹм ӓшӹндӓрӓш гӹнь - ечӹ дон кыргыжталаш, дӓ кӱкшӹ кырык гӹц лапыш пикш гань чӹнь кыдал валаш пиш когон яратенӓ ыльы. Ечӹ дон вел агыл, изидир донжат. Каремӹштыжӹ тел гач ик свезӓ дӓ пышкыды лым лаштыкат ак код ыльы - тетявлӓ ечӹ дон, тирвлӓ дон дӓ изи кутанвлӓштӹ доно цилӓ кырык монгырвлӓм йӹлгӹжтен шындӓт ыльы. Пӹцкем якте мадынна. Вадешӹжӹ цилӓ ӓвӓвлӓ карем тӹрӹш толытат, тетявлӓштӹм саслен дӓ вырсен токышты ӱжӹнӹт. Кынамжы пиш когон шӹдешкӓт - тетявлӓштӹ урокыштымат ӹштӹделыт, вольыкымат пукшаш-йӱктӓш палшыделыт. Мадыныт веле... Мӹньжӓт, кынамжы, техеньок ылынам, седӹ... Мадмашыжы сек керӓл "пӓшӓ" ылын вет мӓмнӓн "тетя сӓндӓлӹкнӓштӹ". Кӹзӹтшӹ гӹнь йӹрӓлтен вел ӓшӹндӓрем тӹ ӹлӹмӓшӹм... Телевизӹр солаш толмык, каремӹштӹ лымжат тел гач тӹкӓлдеок киӓш тӹнгӓльӹ, векӓт. Тетявлӓн сусу юквлӓ моренвлӓм дӓ луды караквлӓм воксьок тыргыжтарыделыт... Шукы цилӓ йиш мадмашла мадынна ыльы тӱнӹжӓт, дӓ кынамжы пöртӹштӹжӓт- ӱштӹ мардежет шӹренок пöртӹш мӓмнӓм поктен пырта ыльы. Цилӓ мадмаш лӹмвлӓжӹм амат ӓшӹндӓры - ӓнят тӓ палшен кердӹдӓ?

8 комментариев:

  1. Икты, кокты, кымыт, ны*лыт,-
    Кырык ку*шны шы*нза кы*лат.
    Ылеш кы*лат тумын ач:
    Амасашты- сыравач.

    Кы*лат ко*ргыштыжы ямак
    Сыравачшым пачшы - шамак.
    Амасажы лижы виш -
    Кыргыж кузена ма* тиш!

    Мона ма керал шамакым,
    Пачаш питырым ямакым?



    Ондрин Валька, Йынгы-Кушыргы

    ОтветитьУдалить
  2. Шергӓкӓн Валькы! Ти лыдышетжӹ мадмаш анзыц церотым пӓлдӹртӓш пиш яжо ылеш. Лачок вет?

    ОтветитьУдалить
  3. Лачокат векат, но ти корнывла такшым мы*ньын "Пи" лы*ман ямакем ты*нгалыт:
    Мона ма керал шамакым
    Пачаш питырым ямакым?
    Теве-теве та*гу керды.
    ...Ылын тиды пиш шукерды
    да* пакылаат
    Хоза пижым поктыл лыктын, машанен шарыкшым шушыртен, пи шыргышты сарнен, мореным поктен да* ти вереман пиры* корны торешыжы лин. Пиры доно пыредалаш тынгалыныт, а вара моч гы*ц кен(пирыжы шонгы ылын) коктын пуремыныт.
    Пиры пинам ышке полкышкыжы нангеен.Пим сагашты урденыт, а вара колтеныт солаш разведкыш, шарыквлам анжен ла*кташ. Ышкешты Коголидышты выченыт. Пи солаш кыдал пыра, ышке кудывичышкыжы толеш.Как раз хозажы лактын ылын, ойхырен шалген, малын пижым поктыл колтен. Пи кыдал лактеш да* хозажы вы* ты*ргаш тынгалеш. Мадын шалгат. А вара цила секрет заданижым келеса. Хоза пашкудывдла доно пичалвлам йамдылат да вара пирывлам яжонок вашлит.Вот техень ямак. Эче а*шындарем Генай, кыце мадына ыльы имнисарай доны шылмыла. Тынь вет перископым изи ты*гырвла доно ыштенат ыльы да* огол шайыцат ороленат-анженат.
    Тиды 1961-1964 ивла*шты ылын.

    Ондрин Валька

    ОтветитьУдалить
    Ответы
    1. Манеш-манеш... Шукы йишлӓ мадынна. Но, "перископжым" ам ӓшӹндрӹ. Вопшежӹ когонок самолет дӓ яхты модельвлӓм ӹштӓш яратенӓм. Яхты модельжӹм шошым Йынгы яктеок лымвӹд ӓнгӹр мыч колтенӓм ыльы...)

      Удалить
  4. Валькы, ядмашем улы. Йынгы кол лӹм гишан. Соланавлӓ "пескарь" колым марлажы "муктӹ" лӹм дон лӹмденӹт. Якынырвлӓ, ӓшындӓрем, "кадама" (А.А. Саваткована словарьыштат тенге) маныныт. Мӓжы "кадама" лӹм дон ош пӓрдаш ганьрак колым лӹмденӓ ыльы. А словарьышты "муктӹ" рушыныш "голавль" сӓрӓлтеш. Солана статян кол лӹмвлӓжӹм самынь ам ӓшӹндӓры вӓл?

    ОтветитьУдалить
  5. Соланавла* самынь ак попеп са*й. Но ти ядмашеш ихтиологвла* веле раскыдын келесен кердыт. Эх, маняр му*кты*м да* пынты*рвым Кожважышты да* Йынгышты изина годым кыченна Ангыр донат, немотка донат.

    Ондрин Валька, Йынгы-Кушыргы

    .

    ОтветитьУдалить
    Ответы
    1. Кол кычым гишӓнжӹ цилӓ солавлӓштӹ пиш когон шукы лимӓшӹм моаш лиэш сӓй. Сиремӓдӓ, пиш вычем!

      Удалить
  6. Уклейка, краснопёрка- марлажы кыце ти колвлӓм маныт?

    ОтветитьУдалить