ШАРТЯЛ ШУ

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы 

Шартял толеш эчеӓт...
Рокым нӹжеш йечӹжӓт...
Техень ӹнде шалга шу -
Йымы лымым акат пу!

Лымде тирӹм шыпшеш путен -
Тырхы-тырхы - ат керд шутен!
Канда токыда подаркам -
Шун камбетӹм, вӹрӓн цӓркӓм...

Анжок - йалдеок кушталтат!
Анжок - киддеок кечӓлтӹт!
Колат! Мырат мырым шукын!
Мырат рушла, йӱкшӹ-йукын!!!

Шалгат вӓтӹвлӓ орланен,
Киӓт марывлӓ шырланен...
Ойхы ӹнде ак мӓгӹрӓлт -
Пуштын оксам вел ыдырат...

Ик кид пукша, вес кид - пушка
Шарык ялым кӹшкӓт тӱшкӹ?
Кӹзӹм шырат кӓпвлӓм нӹжӹн -
Вӹр-шыр лошты кӱ ӹлӹжӹн???

Йымы! Йымы??? Ӓль сытона?
Кыш вара кенӓ? Кӹшкӹ шона?
Куза вӓл иргодым кечӹ?
Чиӓ вӓл мижгемет ечӹм?

Тӹрде шӓрлӓ охыр алык -
Кыш шынгалтеш мары халык?
Шӱдӓм тодеш кугижӓдӓ...
Тырхен пӹтедӓ?... Ӓль ада?

Тангыж гачок тӓмдӓм ужам,
Тамам шанем, тагыш ӱжӓм...
Алам-нер гӹц Йылымбал -
Нӱнчӹк-патыр шачеш вӓл?...

"Цеверӹн код, цеверӹн код..."

ТЕНГЕЧӸ КЕЧӸ

 

ТӸЛЗӸ

Тагачы тӹлзӹ

15-12-2024

 

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы

Шижеш нерӹш йӓнг

Шиэш цанг

Ит пачанг

Шонгы тӓнг!

Шӱэш шукшан понгы

Тӓнгӹн йӓнгжӓт шонгы

Ит ӹрдӓнг

Шонгы тӓнг!

Вацакет пӹслӓнӓ

Шӱметжӹ каслана

Ит шӹкшӓнг

Шонгы тӓнг

Йойла руш кугижӓ

Маняр курым ижӹ

Ит шӹрнӓнг

Шонгы тӓнг!

Изи халык шелеш

Йыхым ушнаш келеш

Ит каранг

Шонгы тӓнг!

Мӹнгеш кӹньӹл шачок

Кымдан шӱмӹм пачок

Ит ладнанг

Шонгы тӓнг!

Кырык Сирӹш кузы

Эргӹц тӹньӹм ужжы

Рушын агыл -

Марынрак!

Марла лӓк!

Акпарс лӓк!

Шолжы йӓнг!

Шонгы тӓнг!

ШӸЖӸМ

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы

Эчеӓт солашты шӹжӹм

Шыма мары пӹсӹ кӹзӹм -

Шулеш саснам, шолта сырам...

Момоцашкы вадеш пыра.

Вара подылеш ӓрӓкӓм,

Качкеш пайан тотлы лӓшкӓм.

Телевизӹр анзык шӹнзеш -

Тамам ужеш, тамам пынзеш...

Руш кугижӓм шудал-вырса,

Но сойток оксалан вырсыш

Чӱктӓ йукым лыкдеок...

...

Пуштеш тӓнгвлӓм шамдеок...

...

Но иргодым марым пуштыт...

...

Вескид ныреш анжен кӱшкӹ

Вазеш мары - ӱштӹ-ӱштӹ...

...

Эртӓ тел, дӓ вес ин шошым

Жар пеледӹш шӹлтӓ ошым

Тидӹ марын кӹшӓн ӓнг гӹц

Нӱшмӹ шачеш сӹнзӓ анзыц

Кушкын куза - пыт саремеш...

Пӹлгом шӓрлен йӹр симсемеш...

...

Сарым симсӹ доно ушен

Кырык Мары ак керд рушнен!

Сӹзӓвӹд дон темен Йылым

Пижӹктӹмлӓ йыхнан тылым...

...

"Цеверӹн код, цеверӹн код..."

КЫРЫК МАРЫ ЙӸЛМӸ КЕЧӸ ДОНО!

С ДНЁМ ГОРНОМАРИЙСКОГО ЯЗЫКА!

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы

Сирем шӹрен - ыдыркалем
Кырык Сир каремӹш валем
Кӹчӓл каштам омын мыч
Мӹндӹрц шакта сылык пыч

Якшар шун йалгорным ужам
Саслем-мӓгрем - тӓмдӓм ӱжӓм
Ваштарешем шун дон ӓтӹм
Темен толеш тылык вӓтӹ

Шӹгерлӓш паштекем пыра
Шун меленӓм вӹр дон шӹра
Эргӹм пукшаш кечӹнь миӓ
Рок лӹвӓлнӹ тӹдӹжӹ киӓ

Цевер млоец ышмам ак пач
Нимат ак йӱ, нимат ик кач
Тӹшток кодеш курым вашт
Ӹдӹр волкыш акат кашт

Вӓтӹ мӓгрӓ: "Качмет ак шо!
Ӹнде кодым шкетемок!
Ыныкаэм шачын ак шо
Кодыц ӹдӹр нӓлтеок..."

Урмыж-мӓгрӹ тылык вӓтӹ
Сӹнзӓвӹдет темӓ ӓтӹм
Йакшаргемеш вӹрет пыт
Шамет пачылтеш пыйырт

Иктӹ-кокты, кымыт, шӱдӹ
Алык мычкы ташкен шудым
Мары халык - кузат кӱш
Кӱӓнгмеш Шанавӹл Кӱш

Кынам шанат ӹшкедурешлӓ
Йылыш кӱшӹцӹн тӹргештӓт
Тарвен лыктыт пӱӓн кӱм
Пачылт кежӹ Йылнан шӱм
Вуйта вӹдвлӓ урын валат
Пӹл дон ирӹк ялавала
Парсын савыцвлӓ чонгештӓт
Туан х/алыкнам йонгештӓт...

6

Оценили 6 человек

ОМЕМ АНЖЫКТА

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы

Йыдым шижӓм - омем пӹтӓ
Ышем шӓмӓн кӹтӧм кӹтӓ
Тӱгӹц вуйта пыра Йынгем
Шӱлем-йӱӓм - вара сӹнгем
Руш шамакым ӧрдӹш шуэм
Мары шаям шактен кӱӓм
Камакаэмӓт олтенӓм
Кӱктӹшӓш коман меленӓм
Шиӓм омдымы кӹпцӹкӹм
Рушлан пукшем лач ӹлцӹкӹм
Мары йых пӹрцӹм кӧргеш кодем
Цецен пичӹм шотде тодам
Айыртемӹн алык мычкем
Кӹтӧм погем - пирӹм пӹчкӓм
Кӧк котиэмӓт мужедӹт -
Марла омыным раведӹт
Ирок - соты лӓктеш кӱш
Кузышаш {ӹ)не Шанавӹл Кӱш!

ИТ ШАГАЛ

Пал Генай, Йынгы-Кушыргы

Кӱшкӹлӓ анжет гӹнь нелӹцет куштылгы -
Йалетӹм кӹрӓт дӓ ньоцок ӹштӹрет,
Шӱленӓт ат керд, тупетӹмӓт шушыртет,
Но, - кӱш анжалатат сусунок йӹрет!

Анзык ашкедок сӹнзӓэтӹм кӓрен!
Пӹл лошты пӓлдӹртӹ шокшы ялгечӹм...
Ш/Вӓрӹм йаратенок кӹчӓл вес вӓрӹм -
Шылыш лым вӓшликтӓ яжо игечӹм!

Вычат алтанзыквлӓ корнывлӓ мыч -
Кыдыжым эртен ке, кыдыжым пӹч...
Пулышет охыр гӹнят, ит ӹнянӹ -
Нелӹцӹм шижӹн вел корныш тӓрвӓнӹ!

Корнетжӹ пиш кужы - кыш шоат вӓл?
Шоат гӹнь пакыла кок корны лӓктеш...
Анзык ӓль шайык? Йалетӹм ташкал!
Кӓрен сӹнзӓэтӹм кӱш вел анжал!
Йӓнгетӹм кол - пиш вет анзык вел вактеш!